Zelfstandigen kennen in Nederland andere instituties op het gebied van fiscaliteit, sociale zekerheid en pensioenen dan werknemers. In deze bijdrage beschrijven we de belangrijkste verschillen en gaan na in hoeverre deze verschillen gerechtvaardigd zijn in het licht van economische inzichten. De huidige generieke fiscale bevoordeling van zelfstandigen in de vorm van de zelfstandigenaftrek blijkt niet verdedigbaar. In plaats daarvan zijn meer specifieke vormen van belastingaftrek voor bijvoorbeeld kwetsbare groepen op de arbeids-markt of innovatieve starters een mogelijke richting voor verbetering. Verplichte collectieve arbeidsongeschiktheids- en pensioenarrangementen zijn te overwegen, maar kennen ook nadelen. Twee evidente verbeteringen zijn het gelijktrekken van de fiscale behandeling van pensioenopbouw voor zelfstandigen met werknemers en het wegnemen van de informatieachterstand die veel zelfstandigen hebben over hun huidige mogelijkheden